Κρίση πανικού

Συμπεριφοριστική υπόθεση

Σύμφωνα με τους Wοlρe και Rowan (1988), η διαταραχή πανικού αποτελεί αποτέλεσμα της κλασικής εξαρτημένης μάθησης.
Η πρώτη κρίση πανικού είναι μια απροειδοποίητη, αιφνίδια αντίδραση  σ’ ένα μη – εξαρτημένο ερέθισμα: Το μη – εξαρτημένο ερέθισμα είναι βιοχημικής ή φυσιολογικής φύσης, μεταξύ δε αυτών οι συγγραφείς τονίζουν τη σημασία της υπέρπνοιας.
Οι επόμενες όμως κρίσεις (δηλ. η διαταραχή πανικού), οφείλονται σε εξαρτημένα ερεθίσματα (Conditioned Stimuli): Σαν τέτοια οι συγγραφείς αποκαλούν διάφορα «ερεθίσματα» ή ουδέτερες εμπειρίες που όμως ήταν παρούσες την ώρα του πρωτο-πανικού και οι οποίες (ενώ αρχικά ήταν ουδέτερες) με τη σειρά τους απέκτησαν τη δυνατότητα να προκαλούν από μόνες τους την κρίση. Σαν παραδείγματα εξαρτημένων ερεθισμάτων οι συγγραφείς αναφέρουν: «αγχώδεις» γνωσίες, («Fearful thoughts»), πρωί μα προϊόντα της υπέρπνοιας, ουδέτερα περιβαλλοντικά ερεθίσματα όπως είναι το αγοραφοβικό πλαίσιο και καμιά φορά φυσικά χαρακτηριστικά των ερεθισμάτων όπως π.χ. είναι η μυρωδιά από τοξίνες που προκάλεσαν την κρίση (Wolpe και Rowan, 1989).

Read More

Βιολογική υπόθεση. Η παρατήρηση του Klein, ότι τα αντικαταθλιπτικά βελτιώνουν τη διαταραχή πανικού, είχε δύο σπουδαίες επιπτώσεις:
I. Τη διάκριση της από τις άλλες αγχώδεις διαταραχές, που δεν βελτιώνονται με αντικαταθλιπτικά, παρά μόνο με βενζοδιαζεπίνες και,
II. Την άποψη πως βιολογικοί παράγοντες παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην αιτιοπαθογένειά της. Στον πίνακα 11.4. παραθέτουμε τα επιχειρήματα, που κατά τον Klein (1981) συνηγορούν υπέρ της βιολογικής άποψης, ενώ ταυτόχρονα παραθέτουμε και τις απόψεις των Margraf κσ (1986), που αμφισβητούν ένα προς ένα τα επιχειρήματα αυτά.
Ο Klein επίσης περιέγραψε και τη διαχρονική εξέλιξη των κρίσεων πανικού, θεωρώντας σαν τελικό στάδιο την εμφάνιση της αγοραφοβίας, σύμφωνα με το επόμενο σχήμα:
I. Φάση οξέων κρίσεων πανικού. Είναι η φάση πρωτοεμφάνισης των αιφνίδιων, απρόβλεπτων και έντονων κρίσεων πανικού «εν αιθρίω ουρανώ».

Read More

«Η λέξη πανικός έλκει την καταγωγή του από τα άσχημα παιχνίδια που έπαιζε στους ανυποψίαστους ταξιδιώτες ο Έλληνας θεός Πάν, ένας ευφυής και ζαβολιάρης θεός, που συχνά χρησιμοποιούσε μεταμφιέσεις για να κρύψει την αληθινή του ταυτότητα.. Μολονότι οι μεταμφιέσεις του τον βοηθούσαν στη σκληρή και κατεργάρικη συμπεριφορά του, αυτός αποτελούσε τον προστάτη για κείνους που τον πίστευαν, για κείνους που τον έβλεπαν γι’ αυτό που ήταν, μια σύνθετη και πολυπρόσωπη μορφή». (Ley, 1992).
Πρόκειται για περιπτώσεις οξέων, μη – αναμενόμενων και έντονων κρίσεων άγχους. Με άλλα λόγια οι κρίσεις αυτές είναι απροσδόκητες, δε λαμβάνουν χώρα αμέσως πριν ή κατά την ώρα της έκθεσης του ατόμου σε μια κατάσταση που σχεδόν πάντοτε προκαλούσε άγχος, ούτε σε καταστάσεις όπου το άτομο αποτελεί το επίκεντρο της προσοχής των άλλων (ΑΡΑ 1987).

Read More