«Η λέξη πανικός έλκει την καταγωγή του από τα άσχημα παιχνίδια που έπαιζε στους ανυποψίαστους ταξιδιώτες ο Έλληνας θεός Πάν, ένας ευφυής και ζαβολιάρης θεός, που συχνά χρησιμοποιούσε μεταμφιέσεις για να κρύψει την αληθινή του ταυτότητα.. Μολονότι οι μεταμφιέσεις του τον βοηθούσαν στη σκληρή και κατεργάρικη συμπεριφορά του, αυτός αποτελούσε τον προστάτη για κείνους που τον πίστευαν, για κείνους που τον έβλεπαν γι’ αυτό που ήταν, μια σύνθετη και πολυπρόσωπη μορφή». (Ley, 1992).
Πρόκειται για περιπτώσεις οξέων, μη – αναμενόμενων και έντονων κρίσεων άγχους. Με άλλα λόγια οι κρίσεις αυτές είναι απροσδόκητες, δε λαμβάνουν χώρα αμέσως πριν ή κατά την ώρα της έκθεσης του ατόμου σε μια κατάσταση που σχεδόν πάντοτε προκαλούσε άγχος, ούτε σε καταστάσεις όπου το άτομο αποτελεί το επίκεντρο της προσοχής των άλλων (ΑΡΑ 1987). Οι κρίσεις αυτές διαρκούν συνήθως ορισμένα λεπτά, σπανιότατα ώρες, στη διάρκεια των οποίων το άτομο έχει το αίσθημα ενός μεγάλου, επικείμενου κινδύνου, συνήθως από τη σωματική (ακόμη και το αίσθημα του επικείμενου θανάτου από την ψυχική σφαίρα αίσθημα απώλειας του ελέγχου του εαυτού, μέχρις του αισθήματος πως η τρέλα είναι επί θύραις).
Τα κυριότερα διαφοροδιαγνωστικά προβλήματα αφορούν τη διάκριση μεταξύ διαταραχής πανικού και αγοραφοβίας (βλέπε «αγοραφοβική διαταραχή») και μεταξύ πανικού και υποχονδρίας. Εφαρμόζοντας την έννοια της απειλής και της ευαλωτότητας, οι διαφορές μεταξύ διαταραχής πανικού και υποχονδρίας είναι οι ακόλουθες:
Ως προς την έδρα της απειλής και στις δύο περιπτώσεις το άγχος πηγάζει από τα αισθητηριακά (εσωδεκτικά) βιώματα του ατόμου. Στην περίπτωση όμως της διαταραχής πανικού, τα αισθητηριακά βιώματα αναφέρονται ή «προέρχονται» από όργανα άμεσης και ζωτικής σημασίας (καρδιά, αναπνευστικό, εγκέφαλος) και μπορούν να μεγεθυνθούν με την εμπειρία του άγχους και την ανατροφοδότηση. Στην υποχονδριακή, αντίθετα, διαταραχή, τα αισθητηριακά βιώματα δεν υπόκεινται εύκολα σε ανατροφοδοτικές διαδικασίες, μια και συνήθως προέρχονται από περιοχές (λ.χ. ήπαρ) που δεν ευνοούν την ανατροφοδότηση.
Ως προς το στόχο της απειλής. Στην υποχονδριακή διαταραχή απειλούνται τα σωματικά συνήθως συστατικά του εαυτού, ενώ στη διαταραχή πανικού και τα ψυχολογικά (λ.χ. «θα τρελαθώ»).
Ως προς τα χρονικά χαρακτηριστικά της απειλής. Την ώρα του πανικού η απειλή είναι άμεση («Αυτή τη στιγμή κάτι θα πάθω»), ενώ στην υποχονδριακή απειλή δεν είναι άμεση, ούτε απρόσμενη, αλλά μετατίθεται σε κάποιο απροσδιόριστο σημείο του χρόνου.
